Pyetja:
A lejohet të themi dikush apo diçka e rregulloj ditën time?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Është shumë e zakonshme që disa njerëz të përdorin frazën “ma bëri ditën” për t’iu referuar diçkaje që u solli gëzim në zemrën e tyre atë ditë. Nuk duket të ketë asgjë të keqe me këtë shprehje në vetvete. Bërja është diçka që mund t’i atribuohet njerëzve, sepse ajo që përmendet janë veprimet e tyre. Në mënyrë të ngjashme, Allahu i Lartësuar ka thënë për Nuhin (paqja qoftë mbi të): “Dhe bëje anijen nën vëzhgimin dhe frymëzimin Tonë dhe mos më drejto Mua për ata që kanë bërë zullum. me të vërtetë, ata do të mbyten.” Dhe ai ndërtoi anijen, dhe sa herë që një kuvend nga njerëzit e shquar të popullit të tij kalonte pranë tij, ata talleshin me të. Ai tha: “Nëse ju tallni ne, atëherë ne do t’ju tallim ashtu siç tallni ju.” (Hud: 37–38)
Për sa i përket folësit që e përshkruan atë person se i ka bërë ditën, nuk duket se ka asgjë të keqe me këtë, sepse ajo që nënkuptohet është se ai ka bërë diçka gjatë asaj dite; kjo nuk do të thotë se ai e bëri ditën vetë, sepse askush nuk do ta thoshte këtë, sepse të gjithë e dinë që folësi nuk donte fare kështu. Në mënyrë të ngjashme, ai që e thotë këtë frazë zakonisht nuk e përdor fjalën “bëj” në kuptimin “krijoj”; më tepër ajo që nënkuptohet është ndikimi; me fjalë të tjera, kjo gjë ka ndikuar në psikikën time dhe ka sjellë gëzim në zemrën time në këtë ditë. Në lidhje me fjalët që përdorin njerëzit në lidhje me të cilat nuk ka tekst që të tregojë se ato janë të ndaluara sipas mësimeve islame, ato duhet të kuptohen ashtu siç synohen në përputhje me atë që folësi ka dashur të thotë. Nëse folësi ka pasur për qëllim ndonjë kuptim të lejuar, atëherë fjalët janë të lejuara. Kjo është për shkak se i Dërguari i Allahut ﷺ ka thënë: “Veprat janë vetëm me qëllime dhe secili do të ketë vetëm atë që ka synuar”. [1]
Ibn Kajjimi ka thënë: Ajo që ka rëndësi është se çfarë nënkuptohet dhe synohet si nga fjalët ashtu edhe nga veprat, sepse fjalët mund të ndryshojnë ose të kenë struktura të ndryshme, ose fjalët mund të vendosen më herët ose më vonë në një fjali, por kuptimi është i njëjtë; në atë rast, variacionet i nënshtrohen të njëjtit vendim. Mirëpo, nëse fjalët janë të njëjta, por kuptimi është i ndryshëm, atëherë ato i nënshtrohen vendimeve të ndryshme. E njëjta gjë vlen edhe për veprime dhe vepra të ndryshme. Kushdo që i shqyrton tekstet e sheriatit dhe i kupton ato siç duhet, në mënyrë të pashmangshme do të kuptojë saktësinë e asaj që ne themi. Por duhet theksuar se disa njerëz mund ta përdorin këtë frazë për t’iu referuar çështjeve të pakëndshme, si p.sh. thënia e një kënge që i ka bërë ditë, dhe mënyra të tjera për të lavdëruar veprime të pakëndshme. Kjo nuk është e lejuar.
Allahu e di më së miri.
islamqa.com
—————————–
[1] Buhariu (1) dhe Muslimi (1907)
