Pyetja:
A ju lejohet meshkujve muslimanë të veshin pantollona të ngushtë (pantollona që i përshkruajnë format trupore)?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Së pari: Është obligim që mashkulli të mbulojë zonën ndërmjet kërthizës dhe gjunjëve. Është e detyrueshme që burri ta mbulojë auretin e tij, që është zona ndërmjet kërthizës dhe gjunjëve, përveç gruas ose konkubinës së tij, për shkak të transmetimit të Tirmidhiut (2794), Ebu Daudit (4017) dhe Ibn. Maxheh (1920) nga Bahr ibn Hakim, nga babai i tij, nga gjyshi i tij, i cili tha: Unë thashë: “O Pejgamber i Allahut, në lidhje me avretin tonë, çfarë duhet të mbulojmë prej tij dhe çfarë mund të zbulojmë?” Ai tha: “Mbuloje auretin tënd (plotësisht) përveç gruas tënde dhe atyre që i posedon dora jote e djathtë (d.m.th. konkubinat).” I thashë: “O i Dërguar i Allahut, po sikur njerëzit të qëndrojnë afër?” Ai tha: “Nëse mund të siguroheni që askush nuk e sheh atë, atëherë mos lejoni që ta shohë askënd.” I thashë: O Pejgamber i Allahut, po sikur njëri prej nesh të jetë vetëm? Ai tha: “Allahu është më meritor që ti të ndihesh i turpshëm para Tij sesa njerëzit”. [1]
Dhe për shkak se Pejgamberi ﷺ ka thënë: “Zona mes kërthizës dhe gjunjëve është avret”. [2]
Ahmedi (15927) transmeton nga Zur’ah ibn Muslim ibn Xherhad se Pejgamberi ﷺ, e pa Xherhadin në xhami, i veshur me burde (mantel) që ia linte të pambuluar kofshën, kështu që tha: “Kofsha është avret.” [3]
Ahmedi (1849), Ebu Daudi (3150) dhe Ibn Maxhe (1460) transmetojnë se Aliu ka thënë: I Dërguari i Allahut ﷺ më tha: “Mos e zbulo kofshën tënde dhe mos shiko në kofshë të askujt, të gjallë apo të vdekur.” Komentuesit e el-Musnedit thanë: ‘Ai është sahih për shkak të dëshmive vërtetuese; u klasifikua si sahih nga Ahmed Shaakir.’
Transmetohet se Ebu Seid el-Khudri ka thënë: I Dërguari i Allahut ﷺ ka thënë: “Askush nuk duhet të shikojë avretin e një burri tjetër dhe asnjë grua të mos shikojë në avretin e një gruaje tjetër.” [4]
Neveviu (Allahu e mëshiroftë) ka thënë në Sherh Muslim: ‘Fjalët e Profetit ﷺ: “Asnjë burrë nuk duhet të shikojë avretin e një burri tjetër dhe asnjë grua nuk duhet të shikojë avretin e një gruaje tjetër. Asnjë burrë nuk duhet të shtrihet me një burrë tjetër nën të njëjtën mbulesë, dhe asnjë grua nuk duhet të shtrihet me një grua tjetër nën të njëjtën mbulesë”, tregojnë se është e ndaluar për një burrë të shikojë auretin e një burri tjetër ose që një grua të shikojë aureti i një gruaje tjetër. Nuk ka dallime të mendimeve të studiuesve në lidhje me këtë. Po kështu, sipas konsensusit të dijetarëve, është e ndaluar që burri të shikojë avretin e gruas ose gruaja të shikojë avretin e një burri. Formulimi i këtij hadithi, i cili thotë se një burrë nuk duhet të shikojë në ‘avretin e një burri tjetër, nënkupton se ai nuk duhet të shikojë ‘avretin e një gruaje, dhe është më e përshtatshme që kjo të ndalohet. Ky ndalim vlen edhe për gratë, përveç grave dhe konkubinave. Në rastin e bashkëshortëve, secili prej tyre mund të shikojë avretin e tjetrit, pa kufizime.’
Së dyti: Udhëzime për mbulimin e avretit
Avreti duhet të mbulohet me atë që nuk e tregon ngjyrën apo formën e tij, sepse nëse mund të dallohet njëra nga këto të dyja, atëherë nuk është mbulesë dhe mund të lindë sprovë nga shikimi i tij. Kjo gjendje tregohet nga transmetimi i Ahmedit (21786), ed-Dija’ el-Makdisi në el-Ahadith el-Mukhtarah (1/441) dhe el-Bejhakiut nga Usameh ibn Zejd, i cili tha: “i Dërguari i Allahut ﷺ më dha një rrobë të trashë egjiptiane që ia kishte dhënë Dihjah el-Kalbi dhe ia jap gruas sime për ta veshur.” I Dërguari i Allahut ﷺ më tha: “Pse nuk e vesh rrobën egjiptiane?” I thashë: “O i Dërguari i Allahut, ia jap gruas sime ta vesh.” I Dërguari i Allahut ﷺ më tha: “Thuaju asaj të veshë diçka poshtë saj, sepse kam frikë se mund të tregojë madhësinë e eshtrave të saj.” [5]
El-Baxhi (Allahu e mëshiroftë) ka thënë në el-Muntaka Sherh el-Muwatta’ (7/224), duke shpjeguar kuptimin e shprehjes “i veshur por lakuriq”: ‘Në el-Utejbe është transmetuar nga Ibn el-Kasim se “lakuriq” do të thotë: “Veshja e rrobave prej pëlhure të hollë.” Sipas meje, dhe Allahu e di më së miri, kjo fjalë mund të ketë dy kuptime:
- E para është se pëlhura është e hollë, kështu që tregon atë që është poshtë saj, dhe syri mund të shohë atë që fshihet poshtë saj nga bukuria.
- Ose mund të jetë për qëllim një veshje e hollë dhe e lehtë që nuk e mbulon gjymtyrën, në kuptimin që tregon formën e saj.
Maliku (Allahu e mëshiroftë) tha: “Kam dëgjuar se Omer ibnul Hatabi (Allahu qoftë i kënaqur me të) i ndaloi gratë të veshin qibatin (një lloj veshje egjiptiane).” Tha: ‘Edhe pse nuk është e dukshme, tregon formën.’ Maliku ka thënë: “Domethënë ngjitet në trup dhe tregon formën.” Maliku u pyet për disa gra të reja që mbanin një lloj palltoje (kiba). Ai tha: “Nuk më pëlqen kjo, sepse kur e fiksojnë këtë rrobë mbi trupin e tyre, ajo tregon të pasmet e tyre.”
Ajo që nënkuptohet është se për shkak se është shumë e ngushtë, tregon formën e gjymtyrëve, vitheve dhe pjesëve të tjera që Allahu ka urdhëruar që të mbulohen. Dhe Allahu e di më së miri dhe është më i urti në atë që urdhëron.’
Udhëzimi për paraqitjen e formës së avresit, i cili është i ndaluar, është se kjo i referohet veshjes së rrobave të ngushta që tregojnë formën e avresit dhe detajet e gjymtyrëve, vitheve, penisit dhe kofshëve. Disa nga këto pantallona janë aq të këqija sa që nuk mund të imagjinohet që ndonjë i mençur mund t’i veshë para burrave ose grave.
Sa i përket pantallonave të gjera që nuk e tregojnë këtë, nuk ka asgjë të keqe t’i veshësh. Thotë në Fetaua el-Lejneh ed-Da’imah (3/430): “Parimi themelor në lidhje me llojet e ndryshme të veshjeve është se ato janë të lejuara, sepse ato hyjnë nën titullin e zakoneve dhe traditave. Allahu i Lartësuar thotë: “Thuaj: “Kush i ka ndaluar stolitë e Allahut që ua ka krijuar robërve të Tij dhe furnizimet e mira (të lejuara)?” (A‘raf: 32)
Nga kjo përjashtohet çdo gjë që tekstet fetare tregojnë se është e ndaluar (haram) ose e papëlqyeshme (mekruh), siç është mëndafshi për burrat, dhe ajo që tregon formën e avresit, sepse është e hollë dhe ngjyra e lëkurës poshtë saj mund të të shihet, ose për shkak se është i ngushtë dhe tregon formën e avretit, sepse në atë rast hyn në të njëjtin rregull sikur të ishte i zbuluar, dhe zbulimi i tij nuk lejohet.” [6]
Në Fetaua el-Lejne ed-Daimah (24/40) thuhet: “Parimi themelor në lidhje me veshjet është se ato janë të lejuara, përveç asaj që përjashtohet nga tekstet fetare në çdo kohë dhe në të gjitha situatat, si ari dhe mëndafsh për burrat, përveç rastit të zgjebes dhe të ngjashme; ose veshja e pantallonave që nuk janë diçka që i vishen ekskluzivisht jobesimtarët, por janë të ngushta dhe tregojnë formën e gjymtyrëve të trupit dhe madje edhe ‘evrahun. Kjo nuk lejohet. Por nëse pantallonat janë të lirshme, atëherë kjo është e lejuar, përveç nëse qëllimi i veshjes së tyre është të imitojë ata nga jobesimtarët që i veshin ato. E njëjta gjë vlen edhe për veshjen e kostumit dhe kravatës, e cila nuk është një lloj veshjeje që e veshin ekskluzivisht jobesimtarët, prandaj është e lejuar, përveç nëse qëllimi i atij që e vesh është t’i imitojë ata.
Për ta përmbledhur, parimi bazë në lidhje me veshjen është se ajo është e lejueshme, përveç asaj që tekstet fetare tregojnë se nuk lejohet, siç u përmend më lart.” [7]
Allahu e di më së miri.
islamqa
——————————————————————————–
[1] Ky hadith u klasifikua si hasen nga Albani në Sahih Tirmidhi.
[2] Transmetohet nga Taberani, Daarakutni, Ahmedi dhe Ebu Daudi; i klasifikuar si hasen nga al-Albani në Irwa’ al-Ghaleel, nr. 271.
[3] I klasifikuar si hasen nga komentuesit e Musnedit.
[4] Transmeton Muslimi (338).
[5] Klasifikuar si hasan nga al-Albani në Jilbaab al-Mar’ah al-Muslimah (f. 131).
[6] ‘Abdullah ibn Kaud, ‘Abdullah ibn Gadjaan, ‘AbduRrezak ‘Afifi, ‘Abdul ‘Aziz ibn Baz.
[7] ‘Abdullah ibn Kaud, ‘Abdullah ibn Gadjaan, ‘AbduRrezak ‘Afifi, ‘Abdul ‘Aziz ibn Baz.
