Drejtues të lartë shtetërorë e politikanë, akademikë dhe historianë nga Shqipëria dhe Kosova u mblodhën në Tiranë në një konferencë shkencore mbi rolin e Kosovës në krijimin e shtetit shqiptar. Aty u paraqitën një seri studimesh shkencore mbi ngjarjet ballkanike në fund të shekullit 19 dhe fillimin e shekullit 20, kur ndodhën kryengritjet shqiptare kundër pushtimit otoman.
Kryetari i parlamentit të Kosovës, Jakup Krasniqi, tha se Kosova ishte jo vetëm arenë e luftimeve të ashpra, por edhe vendi ku janë mbajtur kuvende të rëndësishme kombëtare si ai i verave të Llukës, Junikut dhe Ferizajt, nda dolën edhe 14 pikat e Hasan Prishtinës. “Perandoria osmane qe detyruar ta njohë autonominë e Shqipërisë në të katër vilajetet, por luftërat ballkanike nuk e lejuan realizimin e saj. Kryengritjet e Kosovës, e posaçërisht kryengritja e përgjithshme e vitit 1912, duhen parë si një ndihmesë e fuqishme e dhënë edhe për Shqipërinë londineze, e cila ishte produkt i konferencës së ambasadorëve në Londër” – tha ai.
Kryeministri Sali Berisha tha se në analizën e këtij 100 vjet pavarësi, të gjithë duhet të punojnë 100 vitet që vijnë për të realizuar ëndrrën e atyre burrave themelues që shqiptarët u detyrojnë lirinë e pavarësinë, qysh nga martirët e Lidhjes së Prizrenit, maleve të Sharrit dhe fushave të Kosovës. “Le të shprehim një nderim të madh për ata që bënë që shqiptarët të ndjehen sot qytetarë të lirë. Le të vazhdojmë ne me ndershmëri, me përkushtim dhe me vision të punojmë për ëndrrën e tyre si projekti më i mirë europian i kombit shqiptar” – tha ai.
Edhe kryetari i Partisë Socialiste të opozitës, Edi Rama, tha se nga historia duhen nxjerrë mësime për të ardhmen dhe zhvillimin e kombit shqiptar në arsim, energjitikë dhe turizëm të përbashkët. “Duke folur për bashkimin kombëtar, mos harrojmë për asnjë moment se ky është një bashkim që duhet të realizohet hap pas hapi si një vizion i përbashkët për atë çka do t’u lëmë gjeneratave pas nesh, si një vizion i përbashkët për atë çka do të bëjmë me lirinë në dy anët e kufirit si sukses ekonomik, si sukses social” – tha ai.
Ndërsa veprimtari i njohur i çëështjes shqiptare, Adem Demaçi, duke folur mbi rolin e Hasan Prishtinës në pavarësinë e Shqipërisë, u bëri thirrje politikanëve, shtetarëve, shkencëtarëve në dy anët e kufirit që të lënë mënjanë interesat personale dhe të punojnë për kombin. “Të heqim dorë nga interesat tona personale, nga interesat tona grupore dhe kalimtare dhe të mendojmë për interesat e përhershme. Ne jemi kalimtarë kurse Shqipëria dhe populli ynë është i përhershëm, ndaj le të investojmë në diçka që është e pavdekshme dhe e përhershme” – tha ai.
Konferenca i kushtoi një hapësirë të gjerë figurave të shquara si Kadri Prishtina, i mirënjohur hoxhë Kadriu, Sulejman Vokshi, Hasan Prishtina, Ibrahim Temo, të cilët sakrifikuan jetën e tyre nga Lidhja e Prizrenit, kryengritjet shqiptare 1908 dhe 1912 deri në shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë nga Ismail Qemali.