Jeni të shqetësuar se si do të duket gjendja juaj financiare pas një viti apo edhe pas disa muajve? Përveç frikës kur bëhet fjalë për paratë, është e arsyeshme të shqetësoheni për një recesion të mundshëm dhe krizë ekonomike.
Gjëja kryesore është që të filloni përgatitjen që tani për të qenë në pozicionin më të mirë në periudhën e ardhshme.
Ekspertja e biznesit dhe sipërmarrësja Catherine Vallega, e cila drejton një kompani me vlerë disa milionë dollarë, thekson se kriza ekonomike, në të cilën ndodhet bota aktualisht, mund t’u japë njerëzve mundësinë për të rregulluar financat e tyre, shkruan CNBC.
Këtu janë 15 këshillat e saj:
Formoni një fond emergjence për 12 deri në 24 muaj
Në një ekonomi të qëndrueshme, ekspertët rekomandojnë të kurseni tre deri në gjashtë muaj përpara për shpenzimet e jetesës.
Megjithatë, Catherine Vallega, CFP (Certified Financial Planner) dhe konsulente për pasurinë, sugjeron që punonjësit duhet të synojnë të kursejnë 12 deri në 24 muaj përpara në rast se pushohen nga puna.
“Unë jam më konservator se shumë, sepse kam pasur kursime për tre vjet.”
Minimizoni borxhin me interes të lartë
Shihni nëse mund të negocioni normat e interesit të kartës së kreditit dhe telefononi emituesin. Mendoni se si mund të jepni një argument të fortë – ndoshta keni qenë me ta për një kohë të gjatë ose keni një histori të mirë të pagesës në kohë.
Nëse ulja e normës suaj nuk është opsion, merrni parasysh transferimin e borxhit tuaj në një kartë me një normë interesi më të ulët. Ose mund të konsolidoni borxhet tuaja për të ulur pagesat tuaja mujore dhe për të ndihmuar në lirimin e kapitalit që mund të nevojitet në rast urgjence.
Bëhuni gati për të marrë para hua
Gjatë recesionit, shumë njerëz duhet të marrin para hua . Është në rregull. Por kur normat e interesit janë të larta, huadhënësit do të shikojnë më nga afër rezultatin tuaj të kreditit, duke e bërë më të vështirë marrjen e miratimit për një kredi.
Pagesa në kohë është një nga faktorët më të rëndësishëm kur bëhet fjalë për kreditimin.
Nëse hipoteka juaj është afër dorëzimit, rinegocioni
Mesatarja e hipotekës fikse 30-vjeçare është pothuajse dyfishuar që nga viti i kaluar. Askush nuk e di me siguri nëse norma më e lartë do të rritet, por mbyllja në një normë më të ulët tani mund t’ju mbrojë nëse rritet.
Nëse keni një hipotekë me interes të ulët, qëndroni me të
Shumë njerëz besojnë se shlyerja e borxhit gjatë një recesioni është një ide e zgjuar. Por Katerina këshillon kundër kësaj. Mund të jetë më mirë të bëni pagesa minimale dhe të mbani para në dorë.
Pse? Nëse ndodh më e keqja dhe përfundoni duke humbur burimin tuaj të të ardhurave, paratë që keni kursyer mund t’ju ndihmojnë të mbuloni shpenzimet tuaja derisa të jeni sërish të qëndrueshëm financiarisht.
Blini me shumicë, nëse keni mundësi
Çdo gjë që kurseni sot dhe që do t’ju nevojitet dhe do t’i përdorni në të ardhmen do t’ju kursejë edhe më shumë para më vonë nëse inflacioni vazhdon.
Produktet që nuk prishen si letra higjienike, pasta e dhëmbëve, shamponët dhe sapunët apo edhe ushqime të konservuara bëjnë blerje të mëdha.
Zgjidhni produkte të ngrira
Nëse blini gjithmonë fruta dhe perime të freskëta, mendoni të blini të ngrira. Shpesh, artikujt e ngrirësit janë po aq të shëndetshëm, zgjasin më gjatë dhe kushtojnë dukshëm më pak.
Merrni parasysh çmimin e naftës
Nëse jeni duke bërë blerje ose duke kryer punë, mësoni se si mund të kryeni disa detyra njëherësh në vend të disa herë. Nëse produkti që po blini ka transport falas, zgjidhni ta porosisni në vend që të vozitni për ta marrë.
Ndërtoni fondin tuaj të urgjencës
Mos filloni të investoni për një kohë të gjatë derisa të keni krijuar fondin tuaj të urgjencës. Humbja e të ardhurave mund t’ju shtyjë në borxhe dhe borxhi me interes të lartë mund të parandalojë kthimin e investimit tuaj.
Investoni në industritë rezistente ndaj recesionit
Frika e blerjes së aksioneve të gabuara mund të zbutet duke investuar në kompani të njohura. Investitorët mund të dëshirojnë të marrin në konsideratë sektorë që në përgjithësi performojnë mirë, si shërbimet komunale dhe kujdesi shëndetësor.
Në qershor, Jim Cramer këshilloi shikuesit e CNBC të blinin aksione “të prekshme” gjatë një recesioni.
Në një segment tjetër, ai tha se “stoqet ushqimore mund të bëhen një strehë e sigurt kundër recesionit”. Disa nga të preferuarat e tij, shtoi ai, janë General Mills, Kellogg dhe supa Campbell.
Nëse jeni duke konsideruar një ndryshim në karrierë, kërkoni pozicione të qëndrueshme ndaj recesionit
Ndërsa asnjë punë nuk është plotësisht e sigurt gjatë një recesioni, disa si ato në shërbimet thelbësore ofrojnë më shumë siguri.
Mendoni: mjekësinë, mësimdhënien, drejtësi, kontabilitetin, sigurinë publike, shërbimet komunale dhe menaxhimin e mbetjeve.
Krijoni burime shtesë të ardhurash
Një nga rreziqet më të mëdha me të cilat përballen konsumatorët gjatë një recesioni është humbja e të ardhurave. Zvogëloni këtë rrezik duke gjetur punë shtesë.
Rishisni gjërat tuaja
Shitësit e mallrave të përdorura përparuan gjatë Recesionit të Madh.
Rritni vlerën tuaj të tregut
Përmirësimi i aftësive tuaja ose përmirësimi i arsimit tuaj do t’ju bëjë më konkurrues. Regjistrohu në punotëri, merr pjesë në seminare dhe bëhu vullnetar. Aftësitë që fitoni do të shtojnë shumë në CV-në tuaj të punës.
Mos u frikësoni – recesionet nuk zgjasin përgjithmonë
Nëse humbisni punën ose ndryshojnë të ardhurat tuaja, mund t’ju duhet të zvogëloni ose shteroni ndjeshëm fondin tuaj të urgjencës, por gjithmonë mund ta tërhiqni atë më vonë. Që nga viti 1900, recesioni mesatar ka zgjatur rreth 15 muaj.
