Dollari amerikan po humb statusin e tij si monedhë rezervë më shpejt nga sa mendohej më parë, pasi shumë analistë nuk e kanë marrë parasysh lëvizjen drastike të monedhës vitin e kaluar.
Pjesa e dollarit në rezervat globale u ul vitin e kaluar dhjetë herë më shpejt se mesatarja e dy dekadave të fundit dhe disa vende po kërkonin alternativa pas pushtimit rus të Ukrainës që shkaktoi sanksione, tha analisti financiar Stephen Jen.
Duke parë lëvizjet e monedhës, dollari ka humbur 11 për qind të pjesës së tij të tregut që nga viti 2016, që është dy herë më shumë se në vitin 2008, sipas Bloomberg.
“Dollari pa një rënie mahnitëse në treg si monedhë rezervë në vitin 2022, me gjasë për shkak të përdorimit të dobët të tij për shkak të sanksioneve,” tha Jen.
Sipas mediave, vitin e kaluar indeksi i përdorimit të dollarit u rrit me 16 për qind, pasi konfliktet në Ukrainë nxitën rritjen e inflacionit global dhe përhapjen e rritjes së normave të interesit, gjë që ndikoi në rënien e tregjeve të obligacioneve dhe valutës.
Eksperimentet shtetërore
Në fund të vitit të kaluar, indeksi u rrit me gjashtë për qind.
Vendet më të vogla po eksperimentojnë me “de-dollarizimin”, ndërsa Kina dhe India po përpiqen të ndërkombëtarizojnë monedhat e tyre për të shlyer tregtinë, pasi SHBA dhe Evropa përjashtuan bankat ruse nga sistemi global i mesazheve financiare, i njohur si SWIFT.
Ekzistojnë gjithashtu shqetësime se dollari mund të bëhet një mjet politik i përhershëm ose të përdoret si një formë e krijimit të shtetit ekonomik për të ushtruar presion shtesë mbi vendet për të zbatuar sanksione kundër Rusisë.
Monedha amerikane tani përbën rreth 58 për qind të totalit të rezervave zyrtare globale, nga 73 për qind në vitin 2001 kur ishte rezerva e padiskutueshme hegjemoniste./tesheshi/
