Liderët e vendeve të Ballkanit Perëndimor, së bashku me diplomatë evropianë dhe amerikanë në Shkup, miratuan një deklaratë për Planin e Rritjes së rajonit nën kujdesin e Bashkimit Evropian, i cili duhet të zbatohet deri në vitin 2027.
Zbatimi i planit, gjashtë miliardë euro “i vështirë”, kushtëzohet nga zbatimi i reformave dhe bashkëpunimi i ndërsjellë i vendeve të rajonit. Qëllimi është funksionalizimi i tregut të përbashkët të Ballkanit Perëndimor, i cili do të ketë akses në tregun europian edhe para se vendet të bëhen anëtarë të plotë të BE-së.
Plani është që kompanitë dhe qytetarët nga rajoni të gëzojnë katër liritë e BE-së – lëvizjen e njerëzve, kapitalin dhe shërbimet, si dhe mundësinë për të punuar ku të duan.
Ndihmës Sekretari amerikan i Shtetit për Evropën dhe Euroazinë, James O’Brien, i bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë të hënën që të zbatojnë Marrëveshjen e Ohrit për normalizimin e marrëdhënieve dhe përsëriti qëndrimin e Uashingtonit se të dyja palët duhet të angazhohen për dialog të moderuar nga BE-ja, të cilën SHBA-të e mbështesin si kusht për integrimin evropian.
Udhëheqësit e gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor – Shqipëria, Bosnja, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Serbia dhe Kosova, u takuan në Shkup në një takim në axhendën e të cilit ishin reformat e nevojshme për anëtarësim në Bashkimin Evropian, sipas planit të paraqitur në tetor të vitit të kaluar.
Në shkurt të vitit 2023, Serbia dhe Kosova u pajtuan në Bruksel me marrëveshjen e ofruar nga Bashkimi Evropian dhe në mars në Ohër, nën kujdesin e BE-së, pranuan aneksin e marrëveshjes evropiane për normalizimin e marrëdhënieve. Ndërkohë, si Uashingtoni ashtu edhe Brukseli kanë theksuar vazhdimisht se këto dokumente janë ligjërisht të detyrueshme, pavarësisht se nuk janë nënshkruar dhe se do të jetë pjesë e matshme e kornizës së negociatave për të dyja palët në rrugën drejt BE-së.
Tregu i përbashkët
Plani i BE-së me vlerë gjashtë miliardë euro për rritjen e Ballkanit Perëndimor duhet të përshpejtojë procesin e anëtarësimit të vendeve të Ballkanit Perëndimor në Union.
“Plani i Rritjes ka potencialin për të ndryshuar lojën dhe mund të dyfishojë madhësinë e ekonomive tuaja në dekadën e ardhshme”, tha në fillim të takimit shefi i Komisionit Evropian për negociatat e fqinjësisë dhe zgjerimit, Gert Jan Koopman.
BE, shtoi ai, do të ndihmojë vendet e rajonit që të integrohen me njëri-tjetrin derisa të vazhdojë procesi i integrimit në tregun e përbashkët.
Koopman tha gjithashtu se vendet e Ballkanit Perëndimor nuk duhet të jenë pengesë për fqinjët e tyre në këtë process dhe se atyre që e bëjnë këtë do t’u bllokohet qasja në tregun e përbashkët, që është para së gjithash një aludim për marrëdhëniet ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, duke pasur parasysh se Serbia refuzon të njohë pavarësinë e Kosovës.
Ndihmës Sekretari amerikan i Shtetit James O’Brien tha se Plani i Rritjes është i ndryshëm nga çdo gjë që është shfaqur deri më tani, sepse qytetarët e secilit vend në rajon do të ndjejnë përfitimet nëse vendet e tyre zbatojnë programet e planifikuara.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiç tha se tregu i lirë i punës, i cili do të krijohet mes Serbisë, Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë, është një lajm i rëndësishëm, sepse do të kontribuojë në një mjedis më të mirë biznesi dhe tejkalimin e problemit të mungesës së fuqisë punëtore në treg, i cili me të gjitha tre vende përbëjnë afërsisht 11 milionë banorë. /tesheshi.com/
