Pyetja:
Cilat janë urtësitë e besimit të fshehtës në Islam?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Llojet e të padukshmes (el-ghajb)
E padukshme është dy llojesh:
1. Ajo që është absolutisht e padukshme dhe e panjohur. Askush nuk e njeh këtë lloj përveç Allahut. Për shembull, kjo përfshin njohurinë se kur do të fillojë Ora, kur do të bjerë shi, e kështu me radhë.
2. Ajo që është relativisht e padukshme dhe e panjohur, dija për të cilën fshihet nga disa njerëz dhe të tjerët e dinë atë. Kjo përshkruhet si e padukshme apo e panjohur në raport me atë që nuk e di dhe nuk është e panjohur apo e padukshme për atë që e di. Pra, në Islam, e fshehta është ajo që fshihet nga shqisat e njerëzve, qoftë ajo e fshehur dhe e fshehur, dhe asnjë njeri nuk mund ta kuptojë atë, në kuptimin që askush nuk e di atë përveç të Gjithëdijshmit, ose njerëzit mund të mësojnë për të sepse të një teksti fetar nga Kurani ose hadithi. Një person mund të mësojë për disa nga të padukshmet në bazë të të menduarit të tij racional, ose me mjete të tjera, të tilla si marrja e njohurive nëpërmjet disa mjeteve që ndihmojnë në përmirësimin e shqisave, si teleskopët dhe pajisjet e tjera. Kjo vjen nën titullin e gjërave që janë relativisht të padukshme ose të panjohura. Rëndësia e besimit në të fshehtën (el-ghajb) Besimi në të padukshmen është një nga karakteristikat që i dallon njerëzit nga gjallesat e tjera. Kafshët kanë të përbashkët me njerëzit aftësinë për të mësuar për atë që është e prekshme, por sa i përket të padukshmes, vetëm njerëzit janë të kualifikuar për të besuar në të, ndryshe nga kafshët. Prandaj besimi në të padukshmen (el-ghajb) është një nga shtyllat e besimit në të gjitha fetë e shpallura hyjnore. Librat e shpallur folën shumë për çështjet e padukshme që njeriu nuk ka mundësi t’i dijë përveç se nëpërmjet shpalljes së vërtetuar në Kur’an dhe Sunet, siç është përmendja e Allahut xh.sh., cilësitë dhe veprimet e Tij; shtatë qiejt dhe çfarë përmbajnë ata; engjëjt, profetët, xhenetin dhe xhehenemin, shejatinët (djajtë) dhe xhinët, dhe çështje të tjera të besimit në të padukshmen që askush nuk mund t’i mësonte apo kuptonte përveçse nëpërmjet teksteve të shëndosha fetare të Kuranit dhe Sunetit.
Rrëfim i detajuar mbi llojet e të padukshmes (el-gajb)
1. Ajo që është absolutisht e padukshme, e cila është ajo për të cilën njeriu nuk ka se si të ndërgjegjësohet dhe të mësojë me anë të aftësive të tij fizike. Është dy llojesh: Lloji i parë është ai për të cilin Allahu i Lartësuar i ka njoftuar njerëzit, ose disa prej tyre, nëpërmjet shpalljes tek të dërguarit, të cilët ua përcollën atë njerëzve. Një shembull i kësaj janë shejatinët dhe xhinët, dhe ajo që Ai ka thënë për ta, si në ajetet: “Më është shpallur se një grup xhinësh dëgjuan dhe thanë: “Vërtet, ne kemi dëgjuar një Kuran të mrekullueshëm. Ai udhëzon në drejtimin e duhur dhe ne kemi besuar në të. Dhe ne kurrë nuk do t’i bëjmë shok Zotit tonë askënd.” (Xhin: 1–2)
Lloji i dytë është ai për të cilin Ai e ka mbajtur diturinë për Veten e Tij dhe nuk ia ka treguar asnjë prej krijimit të Tij, qoftë një profet i dërguar apo një engjëll që është afër Tij. Kjo është ajo që përmendet në ajet: “Dhe tek Ai janë çelësat e të fshehtës; askush nuk i njeh ata përveç Tij.” (En’am: 59)
Një shembull i kësaj është dija se kur do të fillojë kiameti, koha, vendi dhe shkaku i vdekjes së dikujt, dhe disa nga emrat me të cilët Allahu i Lartësuar e ka quajtur Veten, siç thotë Ai: “Vërtet, Allahu e di për Kiametin, e lëshon shiun dhe e di se çfarë ka në mitra. Askush nuk e kupton se çfarë do të fitojë nesër dhe askush nuk e kupton se në cilin vend do të vdesë.” (Lukman: 34)
Pejgamberi ﷺ në një nga lutjet e tij ka thënë: “O Allah, me të vërtetë të lutem Ty me çdo emër që të takon, me të cilin e ke quajtur veten ose ia mësove ndonjë prej krijimit tënd. ose e mbaje atë për veten tënde në njohjen e të fshehtës që është me ty.”
2. Ajo që është e kufizuar dhe relative. Kjo është ajo që është e panjohur për disa, siç janë ngjarjet historike. Ata janë të padukshëm ose të panjohur në raport me ata që nuk dinë për to. Prandaj Allahu i Lartësuar i tha Profetit ﷺ pasi përmendi historinë e familjes së Imranit: “Kjo është nga lajmet e të fshehtës që Ne të shpallim ty, (o Muhamed). Dhe ti nuk ishe me ta kur hodhën lapsat e tyre se cili prej tyre duhet të jetë përgjegjës për Merjemen. As ti nuk ishe me ta kur ata u grindën.” (Ali Imran: 44)
3. Ajo që është e kufizuar por nuk është relative.
Kjo i referohet asaj që njerëzit nuk e përjetojnë apo e shohin për shkak të pengesave të kohës (të ardhmes) ose të vendit, apo pengesave të tjera, derisa ajo gjë të bëhet e ditur për shkak të heqjes së pengesës kohore ose hapësinore, si në ajetin në të cilin Allahu i Lartësuar thotë: “Dhe kur Ne caktuam vdekjen e Sulejmanit, xhinëve nuk u tregoi asgjë për vdekjen e tij, përveçse një krijesë e tokës që ha shkopin e tij. Por kur ai ra, xhinëve iu bë e qartë se sikur ta dinin të padukshmen, nuk do të kishin mbetur në dënim poshtërues.” (Sebe: 14)
Kjo i referohet vdekjes së Sulejmanit (paqja qoftë mbi të). Shembuj të çështjeve të së padukshmes:
1. Rruhu (shpirti)
Allahu i Lartësuar thotë: “Dhe ata të pyesin ty, (o Muhamed) për shpirtin. Thuaj: “Shpirti është nga çështja e Zotit tim. Njerëzve nuk u është dhënë dituri veçse pak.” (Isra: 85)
2. Shenjat e vogla dhe të mëdha të Kiametit, për të cilat Profeti ﷺ foli në hadithin e Xhibrilit: “Kur sheh barinjtë zbathur, të zhveshur, të varfër që garojnë në ndërtimin e ndërtesave të larta.” [1]
Këto janë disa nga çështjet e të padukshmes për të cilat ka folur Pejgamberi ﷺ dhe ato kanë ndodhur. Ndër shenjat kryesore për të cilat ai foli janë: Dexhalli, i cili do të dalë në fund të kohës; dhe Kafsha, e cila gjithashtu do të shfaqet në fund të kohës.
Akideh, Ministria e Awkafit dhe Çështjeve Islame
islamqa.com
——————————–
[1] Muslimi
