Mbi pushtetin, kufijtë dhe përgjegjësinë e imamëve

Samaiya Mushtaq

Menjëherë pasi fillova specializimin tim në psikiatri, doli filmi Spotlight, rreth hetimit të Boston Globe dhe historisë novatore të abuzimit seksual brenda Kishës Katolike. Mbaj mend që mendova në atë kohë se farat e sëmundjes psikiatrike u mbollën në të njëjtën mënyrë për shumë nga pacientët e mi: trauma të fëmijërisë dhe adoleshencës. Prindi që më rrahu. Xhaxhai që më ngacmoi. Kleri që më përdori. Shpesh ata që kishin përgjegjësinë për të mbrojtur kishin gjithashtu fuqinë për të bërë dëmin më të madh. Një shkelje tjetër ishte se kur ishin të vegjël, të dhunuarit nuk mund t’i tregonin askujt, sidomos kur ishte personi që do të tregonin se e kishte kryer abuzimin. Dhe kjo ishte pjesa më e keqe: se aftësia e tyre për të besuar u shkatërrua plotësisht.

Tani që jam duke përfunduar specializimin, pjesa më shpërblyese e punës sime si psikiatre është roli im si terapiste, duke trajtuar pacientët kryesisht duke përdorur terapi psikodinamike (të orientuar nga njohuritë). Është një punë e gëzueshme ku unë mund të shqyrtoj disa nga këto dhimbje të vjetra me njerëzit për t’i ndihmuar ata të jetojnë jetë më kuptimplote dhe më të plotë. Kur mendoj se çfarë e bën punën time të sigurt për mua dhe pacientët e mi, ajo përmblidhet në këto tre rregulla kryesore:

1.Njohja e dinamikës së natyrshme të fuqisë. Me kalimin e viteve, jam bërë shumë e vetëdijshme për intimitetin e njëanshëm të marrëdhënies terapeutike. Duhet një cenueshmëri e madhe nga pacientët e mi për të më besuar në aspektet më private të jetës së tyre. Vetëm njohja e kësaj udhëzon se si unë i formuloj pyetjet e mia dhe ekuilibrin që gjej midis mbështetjes dhe sfidës së pacientëve të mi. Që çon në…

2.Ndërgjegjësimi dhe respektimi i kufijve. Në trajnimin tim për terapiste, mësova për transferimin (ndjenjat e pacientit ndaj terapistit) dhe kundërtransferimin (ndjenjat e terapistit ndaj pacientit). Ndonjëherë transferimi është erotik. Ndonjëherë kundërtransferimi përfshin zhgënjim. Të qenit e vetëdijshme për këtë në kohë reale është thelbësor për të mbajtur një marrëdhënie të shëndetshme terapeutike. Kufijtë e qartë janë gjëja më e mirë që mund të bëjmë për të mbrojtur pacientët tanë dhe veten si terapistë duke ruajtur një marrëdhënie të shëndetshme klinike. Kufijtë mund të diskutohen rreth komunikimit pas orëve, takimit në një zonë të veçantë terapie, dhuratave për pushime ose prekjes fizike kur pacienti dëshiron një përqafim. E cila mbrohet më tej nga…

3.Mbikëqyrja dhe përgjegjësia ndaj palëve të treta. Kam shpenzuar disa qindra dollarë dhe muaj duke u licencuar nga Bordi Mjekësor i Teksasit, i cili monitoron rastet e keqpërdorimeve mjekësore. Kontrollohem rregullisht nga kolegë dhe profesorë në qendrën mjekësore ku jam e punësuar. Dhe për çdo orë terapie që drejtoj si praktikante, kam gjysmë ore mbikëqyrje me ofrues të lartë për të diskutuar rastet e mia. Të gjitha këto pjesë krijojnë një klimë rregullatore dhe një mjedis të pasur mësimi për zhvillimin tim si terapiste. Kjo mund të vazhdojë edhe pas specializimit kur psikiatrit marrin pjesë në edukimin e vazhdueshëm për të ruajtur licencën e tyre dhe/ose për të kërkuar këshillën e një mentori.

Nuk mund ta imagjinoj praktikimin e sigurt dhe efektiv të terapisë pa këto udhëzime, ndaj jam shqetësuar për një kohë të gjatë nga fakti që fusha e këshillimit shpirtëror nuk i ndan disa nga këto mekanizma mbrojtës. Siç është tani, imamët janë shpesh pika e parë e kontaktit për anëtarët e komunitetit tonë (1) kur xhemati janë në grahmat e mosmarrëveshjeve martesore ose divorcit, kur vuajnë nga trazirat e brendshme shpirtërore dhe madje dekompensohen nga sëmundjet psikiatrike. Pavarësisht nëse do apo jo, ata janë gjithashtu në gjendje të veprojnë si këshilltarë gjatë këtyre përvojave të xhematit të tyre pa pasur një situatë potencialisht të kodifikuar të etikës që i udhëheqë ata.

Vënia e imamëve në këtë pozicion përgjegjësie të pa kontrolluar i dëmton të gjithë, duke përfshirë imamët, shumë prej të cilëve punojnë me pagesë të vogël dhe shpesh pa përfitime fare. Pa udhëzime të qarta profesionale kur bëhet fjalë për këshillimin shpirtëror, si imamët tanë ashtu edhe anëtarët e komunitetit mbeten të pambrojtur dhe përballen me pasoja të tmerrshme. Pra, nuk është çudi që ju keni terren pjellor për situata të tilla si ajo që u bë e njohur pas padisë në Irving të Teksasit, ku një imam traumatizon plotësisht një xhemat duke shfrytëzuar qasjen e tij si këshilltar shpirtëror (2). Organizata që hetonte rastin raportoi se, pas këtij makthi, xhamia që u mor me këtë incident pushoi së ofruari shërbime këshillimi në ambientet e tyre dhe pas kësaj filloj të kontraktonte këshilltarë në komunitet nëpërmjet referimeve dhe fondeve (3).

Imam si këshilltarë

Ishte një xhami në një qytet. Megjithatë, siç qëndron brenda komunitetit tonë më të gjerë, ne ende nuk e kemi përsosur rolin e këshilltarit të Imamit dhe përpjekja për të arritur në rrënjën e problemit brenda këtij roli është një betejë e vështirë. Ende ka pak njohje të dinamikës së natyrshme të fuqisë së privilegjit të imamit në shoqërinë tonë. Përmendja e #MeToo në hapësirat muslimane ose kërcënimet aktuale ndaj grave nga burra të fuqishëm përballet shpejt me zemërim dhe teori konspirative rreth një makinerie të gjithëfuqishme perëndimore të krijuar për të larë trurin e grave muslimane përmes një axhende feministe, por të fshehtë, e në të njejtën kohë edhe islamofobike.

Kultura jonë e “hoxhallarëve të famshëm” ka arritur deri në pikën ku individët paguajnë para të majme për të marrë selfie me “hoxhallarët e famshëm” dhe komunitetet u japin atyre “çekun e hapur” për të folur me këdo, për çdo gjë dhe gjithçka, nga fikhu deri tek padrejtësitë racore; edhe kur ata nuk e kanë mësuar plotësisht asnjërën disiplinë. Ne nuk vendosim kufi për shtrirjen e tyre. Dhe së fundi, ne kemi pak mbikëqyrje që rregullon veprimtarinë e imamëve tanë dhe pak organe qeverisëse që komunikojnë brenda vetes. Kur kemi organizata të reja që përpiqen të japin llogaridhënie, ne i shkatërrojmë ose vëmë në dyshim financimin dhe motivet e tyre.

Megjithatë, këtu nuk duhet të jemi. Kjo është një mundësi për të shqyrtuar kolektivisht rolin e domosdoshëm të imamit në jetën tonë dhe si presim të duket ai. Duhet të pyesim sinqerisht veten se sa më shumë jemi të gatshëm të rrezikojmë duke i vënë imamët dhe besimtarët në situata të pasigurta kur e dimë se rreziku mund të zbutet.

A mund të vendosim se tani është koha kur:

• Burrat mund të njohin privilegjin e tyre ndaj grave?
• Kur udhëheqësit shpirtërorë e pranojnë fuqinë e tyre mbi besimtarët e tyre?
• Kur mund ta pranojë brezi i vjetër ndikimin e tij tek të rinjtë?
• Kur një organ qendror kërkon që një imam të ketë trajnime për të këshilluar njerëzit?
• Kur janë xhamitë gati ta zbatojnë këtë?
• Kur i mbikëqyrin imamët profesionistët e shëndetit mendor për të diskutuar rastet e tyre sfiduese?
• Kur mund të mësojnë imamët për transferimin/kundërtransferimin dhe të mësojnë se si të lundrojnë këto kompleksitete?
• Kur xhamitë vendosin kufij gjatë këshillimit se si takoheni me njerëzit, ku takoheni, sa shpesh takoheni me njerëz, duke përjashtuar çdo lloj marrëdhënieje jashtë dhomës së këshillimit?
• Kur imamët i përgjigjen Zotit si dhe krijimit të Tij?

Gabimi më i madh është mosveprimi i shoqërisë sonë në situata që kërkojnë gjithçka, por. Ndërsa ne duhet të kthejmë vëmendjen në sigurimin e burimeve të mjaftueshme dhe destigmatizimin e kujdesit për shëndetin mendor. Shpresoj se mund të luftojmë injorancën e qëllimshme në fushën e këshillimit shpirtëror, sepse, me mbretërim të lirë, pa kufij dhe zero llogaridhënie, kjo nuk është hera e fundit ku “këshillimi” do të jetë traumë e maskuar.

Referencat:

Një studim i kryer nga autori zbuloi se gati 70% e individëve në komunitetin mysliman të Nashville, Tenesi, do të kërkonin kujdes për shëndetin mendor nga një imam. http://www.medicineandreligion.com/bringing-psychiatry-into-the-mosque-analysis-of-a-community-psycho-education-intervention.html

https://drive.google.com/file/d/1c6g3-pf4MiG2WLq4ICYz9VqIebj1xpof/view?fbclid=IwAR0pimydsGLJf5qe_XaY6xAfLixk6OhgX543n12MrqEJz0NsC

https://facetogether.org/zia-ul-haq-sheikh-irving-texas/

Samaiya Mushtaq, Mjeke është një psikiatëre me qendër në Dallas, Teksas. Ajo ligjëron seminare të mirëqenies dhe kryen kërkime mbi popullatat që kërkojnë ndihmë.