Ju ose mund të konsumoni ose të investoni kohën tuaj. Kur dikush harxhon kohë, ai përfshihet në aktivitete që nuk janë të dobishme për veten ose të tjerët – ‘duke vrarë kohën’ . Në të kundërt, kur dikush investon kohë, me këtë rast mëson një aftësi të re, fiton njohuri të reja dhe angazhohet në aktivitete që përfiton vet dhe të tjerët.
Në shoqërinë e sotme, shumë njerëz përcaktojnë aftësitë e menaxhimit të kohës nga një perspektivë financiare, duke sugjeruar moton “koha është para”. Myslimanët e konsiderojnë kohën më të vlefshme se paratë. Hassan Al Basri, një dijetar i famshëm musliman, i cili u mësua nga një prej shokëve më të afërt të Profetit Muhamed (paqja qoftë mbi të), tha: “Kam jetuar në kohë kur shumë njerëz ishin më të kujdesshëm se si e kalonin jetën e tyre sesa si shpenzonin paratë.”
Ndonjëherë ne shohim individë që shesin pasuritë e tyre më të vlefshme për të paguar për një operacion kirurgjik kërcënues për jetën, me shpresën për të zgjatur jetën e tyre. Raste të tilla duket se janë demonstrime të qarta të njohjes se koha është më e vlefshme se paraja. Ironikisht, nëse do të shihnim dikë të djegë paratë e tij, ndoshta do ta konsideronim atë të çmendur dhe do t’i mbyllnim, por për ata që humbin kohë ka pak pasoja serioze.
Menaxherët e kohës së mirë bëjnë atë që duhet të bëhet në mënyrën më të mirë, në kohën më të mirë. Si një burim thelbësor i biznesit, së bashku me njohuritë, financat dhe burimet njerëzore, koha është një aset që duhet menaxhuar në mënyrë të duhur nëse dikush do të përfitojë prej saj. Ata që janë të aftë në përdorimin e kohës me mençuri dhe në mënyrë pozitive do të maksimizojnë përfitimet e fituara nga burime të tjera të kufizuara.
Realisht, nuk është e lehtë të investosh çdo moment të kohës me mençuri; megjithatë, nëse me vetëdije mund të synojmë ta përdorim në mënyrë efektive shumicën e kohës, ne jemi në rrugën e duhur. Pavarësisht nga vlera e jashtëzakonshme e kohës, ajo ende konsiderohet si një nga burimet më të humbura në botë. Disa njerëz thjesht nuk janë të vetëdijshëm për humbjen e jashtëzakonshme të potencialit të krijuar nga aftësitë e dobëta të menaxhimit të kohës.
Koha është një burim i pakët. Nuk mund të grumbullohet, as të ndalet… pasi të kalojë, është zhdukur përgjithmonë dhe nuk mund të rikuperohet kurrë. Në dritën e këtyre cilësive, ai konsiderohet me të vërtetë, si nga individët ashtu edhe nga grupet, si një nga pasuritë më të vlefshme të jetës. Koha është gjithashtu baza dhe vetë thelbi i jetës. Edhe pse nuk mund të blihet, të merret me qira, të merret hua apo të dyfishohet, mund të menaxhohet dhe investohet me mençuri. Ata që kanë kohë të mjaftueshme për të bërë punën e tyre, të mendojnë dhe vlerësojnë dhuratat e Zotit dhe ta adhurojnë Atë për bekimet e Tij, e menaxhojnë kohën e tyre me mençuri dhe me vetëdije e përdorin kohën në mënyrë efektive.
Menaxhimi i mirë i kohës nuk ka të bëjë me ndryshimin ose zhvillimin e kohës, por përkundrazi, minimizimin e sasisë së kohës që njeriu humbet me veprime të panevojshme. Të qenit i vetëdijshëm për mënyrën se si njeriu e përdor kohën dhe gjithmonë i ndërgjegjshëm dhe mirënjohës për këtë burim të çmuar është një pikënisje e mirë.
Në Islam, menaxhimi i mirë i kohës fillon me vendosjen e qëllimeve të përshtatshme dhe punën me zell për t’i arritur ato. Ata që vendosin qëllime specifike, të përcaktuara dhe të matshme në jetën e tyre janë më të vetëdijshëm për efektet që ka koha në arritjen e qëllimeve të tyre. Kur jemi të vetëdijshëm se si koha mund të ndikojë në qëllimet që ne ndjekim, ne jemi më të prirur për ta përdorur kohën tonë në mënyrë konstruktive, duke u përpjekur të përmbushim objektivat tona dhe të arrijmë ëndrrat tona brenda kornizave kohore të identifikuara.
Allahu thotë: “A është më i udhëzuar ai që ecën duke prekur fytyrën e tij apo ai që ecën drejtë në rrugë të drejtë?” (Kur’an, Kaptina 67 El-Mulk, ajeti 22)
Në Islam, muslimanëve u kërkohet të investojnë kohën e tyre në mënyrën më të mirë dhe të mos e humbin kurrë atë.
“Shëndeti dhe koha janë dy nga bekimet më të humbura të Zotit në mesin e shumicës së njerëzve.” (Hadith)
“Askush nuk do të gjykohet në Ditën e Gjykimit derisa të pyetet për katër gjëra: atë që e kaluan jetën duke bërë; si e përdornin trupin e tyre, si i përdornin njohuritë e tyre dhe çfarë bënë për ta zgjeruar atë dhe si i fitonin dhe shpenzonin paratë e tyre.” (Hadith)
Nëse merret parasysh jeta e Profetit Muhamed, ajo ofron shembullin më të mirë se si njerëzit duhet të investojnë kohën e tyre. Sa herë që ishte në shtëpi, ai e ndante kohën e tij në tri pjesë të barabarta: një e treta përdorej për të adhuruar Zotin, një e treta i kushtohej kujdesit për familjen e tij dhe një e treta i kushtohej përmirësimit të vetvetes. Në fakt, ai përdorte gjysmën e të tretës së fundit për të përmirësuar të kuptuarit e publikut që shpesh e vizitonte, duke kërkuar njohuri më të mëdha për Islamin.
Profeti i nxiti njerëzit që të shfrytëzonin mundësitë që u ofron koha për të drejtuar jetën e tyre në mënyra kuptimplota:
“Shfrytëzo rastin e rinisë sate para se të plakesh, shëndetin para se të sëmuresh, pasurinë para se të varfërohesh, kohën e lirë para se të bëhesh shumë i zënë dhe jetën para se të vdesësh.” (Hadith)
Profeti Muhamed gjithashtu i nxiti njerëzit që të gjejnë kohë për të bërë vepra të mira gjatë gjithë jetës së tyre:
“Nëse Dita e Gjykimit ka ardhur papritmas dhe dikush ka në dorë një fidan, atëherë ai duhet të bëjë çmos që ta mbjellë atë para se të vdesë.” (Hadith)
Ata që nuk vlerësojnë shpenzuan kohë dhe e humbasin, pa dyshim, do të pendohen kur të jetë fundi i jetës së tyre. Pikërisht në këtë kohë ata do të kuptojnë, me pikëllim, vlerën e vërtetë të kohës dhe do të dëshironin ta kishin investuar atë më me mençuri. Megjithatë, në atë moment është tepër vonë dhe asgjë nuk mund të bëhet për të korrigjuar situatën.
“O ju që besuat! As pasuria dhe as fëmijët tuaj të mos ju largojnë nga përmendja e Allahut. Ata që e bëjnë këtë, ata janë të humburit. Dhe shpenzoni nga ajo me të cilën ju kemi furnizuar para se t’i vijë vdekja njërit prej jush dhe ai të thotë: Zoti im! Sikur të më jepje afat për pak kohë, atëherë unë do të jap lëmoshë dhe do të isha prej të mirëve. Por Allahu nuk ia jep afatin askujt kur t’i vijë afati dhe Allahu e di atë që bëni ju.” (Kur’ani, Kaptina 63 El-Munafikun, ajetet 9-10)
Rasti i dytë që ata do të kuptojnë gabimin e rrugëve të tyre është në Ditën e Gjykimit, një kohë kur të gjithë gjykohen nga veprat që kanë bërë gjatë jetës së tyre. Pikërisht në këtë kohë keqbërësit do të dëshirojnë që të mund të kthehen në kohën e tyre në tokë për të bërë të drejtën – kur të shohin zjarrin e xhehenemit që i pret ata që e humbin kohën e tyre kot.
“Por, sa u përket atyre që nuk besuan, ata kanë zjarrin e xhehenemit; nuk ka efekt të plotë mbi ta që të mund të vdesin dhe as dënimi i tij nuk u lehtësohet atyre. Kështu ne ndëshkojmë çdo mosmirënjohës. Dhe atje thërrasin për ndihmë (duke thënë): Zoti ynë! Na liro; ne do të bëjmë mirë, jo (të gabuarën) që bënim. A nuk ju dhamë ne një jetë të gjatë që ai që mendoi të reflektojë në të? Dhe paralajmëruesi erdhi te ju. Tani shijoni (shijen e veprave tuaja), sepse keqbërësit nuk kanë ndihmës.” (Kur’ani, kaptina 35 Fatir ajetet 36-37)
Shpesh ata që humbin kohë nuk kanë marrë kohë për të vendosur prioritete në jetën e tyre; Kurani paralajmëron ata që neglizhojnë të bëjnë atë që duhet të bëjnë do të vuajnë.
“Tashmë i kemi nxitur për në Xhehennem shumë prej xhinëve dhe njerëzimit, duke pasur zemra me të cilat nuk kuptojnë, kanë sy me të cilët nuk shohin dhe kanë veshë me të cilët nuk dëgjojnë. Këto janë si bagëtia – jo, por janë më keq! Këta janë të neglizhuarit.” (Kur’ani, kaptina 7 El-Araf, ajeti 179)
Shmangni zvarritjen, vonesën dhe shtyrjen e kryerjes së detyrave që duhet të bëhen. Kur i përgjigjeni një kërkese me ‘do ta bëj këtë nesër’ ose ‘kur të kem më shumë kohë të lirë do ta bëj’ ose ‘kur të rritem do ta bëj’ kujtoni se e vetmja kohë që kemi në të vërtetë është momenti aktual.
Mbaje si thesar dhe përdore me mençuri – është me të vërtetë një dhuratë për t’u vlerësuar pasi nuk e dimë kurrë nëse do të na jepet nesër.
Burimi : Productive Muslim
Përktheu : EkonomiaIslame
