Pyetja:
A është më mirë ta kryesh haxhin bedel për nënën apo t’i përdorësh ato para për të nisur bëmirësi në emër të saj?
***
Përgjigjja:
Falënderimi i takon Allahut.
Një nga mënyrat se si një person mund t’i nderojë prindërit e tij dhe të tregojë mirësi ndaj gruas së tij është të përpiqet të bëjë atë që do t’i rrisë ata në status dhe do t’ua shtojë veprat e mira pasi të vdesin. Nëse pyetësi ka zgjedhjen midis kryerjes së haxhit në emër të tyre ose dhënies së parave në bamirësi në emër të tyre, ne sugjerojmë që ai të fillojë me haxhin. Pra, ai duhet të fillojë duke bërë haxhin në emër të nënës së tij, pastaj duke bërë haxhin në emër të gruas së tij, duke e bërë atë vetë ose duke paguar shpenzimet e haxhit për dikë që do ta bëjë atë në emër të tyre, nëse ai nuk është në gjendje të bëjë haxhin. Kjo është për shkak të shpërblimit të pamasë për haxhin, dhe për shkak se ai mund të ketë qenë i detyrueshëm për ta, nëse do të ishin në gjendje ta bënin atë në çdo kohë gjatë jetës së tyre, edhe sikur të ishte kur ishin të rinj. Pra, kryerja e haxhit në emër të tyre vetë do të kryejë detyrën e tyre, dhe nëse ai është në gjendje të paguajë shpenzimet për dy persona për të kryer haxhin në emër të tyre në të njëjtin vit, kjo do të ishte një ide e mirë.
Shejh Ibn Uthejmin është pyetur: Çfarë është më mirë, të bësh haxhin në emër të atij që ka ndërruar jetë, apo t’u japësh ato para si lëmoshë atyre që kanë nevojë? Ai u përgjigj: Nëse i vdekuri nuk e ka bërë haxhin e detyrueshëm, atëherë padyshim që caktimi i dikujt për të kryer haxhin në emër të tij është më i mirë, sepse është përmbushje e një detyre obligative. Por nëse është një haxh nënvlerësues, atëherë ai duhet të gjejë atë që do t’i shërbejë interesit më të madh. Nëse njerëzit janë në nevojë të madhe dhe ka krizë buke, atëherë dhënia e sadakasë është më e mirë, përndryshe të bësh haxhin në emër të atij të vdekuri është më mirë.” [1] Pastaj, nëse ai ka para në dispozicion pas kësaj, dhe Allahu e ka bërë atë të mirë dhe ai dëshiron të japë sadaka në emër të të dyve, atëherë ai mund të vendosë bamirësi të vazhdueshme (sadaka xharijah), edhe nëse është e vogël, dhe ai mundet përfshijë veten, prindërit dhe gruan e tij në këtë, si p.sh. kontributi në ndërtimin e një xhamie, gërmimi i një pusi, ose ngritja e një vakëfi për të ndihmuar nevojtarët dhe të ngjashme.
islamqa
————————–
[1] Mexhmu’el-Fataua 21/263