Armeni dhe Azerbajxhan s’është Rusi e Ukrainë
Udhëheqësit e Armenisë dhe Azerbajxhanit ranë dakord të dielën gjatë një takimi në Bruksel për të “çuar përpara bisedimet” për një marrëveshje paqeje në Nagorno-Karabakh, një zonë për të cilën shpërtheu një luftë mes dy vendeve në vjeshtën e vitit 2020, e cila u fitua nga azerët pas më shumë se një muaji betejash të ashpra në terren.
Kryeministrja armene Nicole Pashinian dhe presidenti i Azerbajxhanit Ilhan Aliev patën bisedime “të ndershme dhe produktive” të ndërmjetësuara nga BE në Bruksel, tha Charles Michel. “Udhëheqësit ranë dakord të ecin përpara me bisedimet për një marrëveshje të ardhshme paqeje mbi marrëdhëniet transnacionale midis Armenisë dhe Azerbajxhanit,” shtoi Michel në një deklaratë.
Bisedimet do të fillojnë “në javët e ardhshme”, tha ai, duke shtuar se u theksua rëndësia për “të drejtat dhe sigurinë e popullit armen në Karabakh”. Në të njëjtën kohë, në ditët në vijim do të ketë një “takim të komitetit të kufirit”, i cili do të diskutojë çështjet e demarkacionit të kufirit dhe “mënyrën më të mirë për të siguruar një situatë të sigurt”.
Në Nagorno-Karabakh, një zonë e pretenduar nga Armenia dhe Azerbajxhani për tridhjetë vjet, një luftë gjashtë-javore shpërtheu në vjeshtën e vitit 2020 që vrau më shumë se 6,500 njerëz përpara se të shpallej një armëpushim në Rusi.
Sipas marrëveshjes, Armenia ia lëshoi Azerbajxhanit territoret që kontrollonte pas luftës së parë mes tyre në fillim të viteve 1990, ndërsa një forcë paqeruajtëse ruse prej 2000 trupash u vendos në Nagorno-Karabakh.
Marrëveshja e armëpushimit, e cila u konsiderua si një poshtërim kombëtar në Armeni, shkaktoi protesta antiqeveritare, duke e detyruar kryeministrin Pashinian që të thërriste zgjedhje të parakohshme, të cilat partia e tij i fitoi në shtator.
Megjithatë, kryeministri armen është ende nën presion, pasi opozita e akuzon për humbjen e luftës, ndërsa deklaratat e tij të fundit tregojnë se ai është shumë i nënshtruar ndaj Azerbajxhanit.
Javët e fundit janë organizuar protesta në Jerevan, me Pashianin që thotë se komuniteti ndërkombëtar dëshiron që Armenia të “ulë stekën ” në pretendimet e saj ndaj Nagorno-Karabakut. “Një tjetër takim i BE-së midis Aliev dhe Pashinian është planifikuar për në korrik ose gusht,” tha Michel.
Kujtojmë se konflikte të tilla nuk e shtinë në ankth botën, siç po ndodh tashmë prej muajsh me agresionin rus në Ukrainë. Ajo që ndodhi me Armeninë dhe Aserbajxhanin, ku njëri fitoi dhe tjetri humbi, e ku më pas palët ulën armët për paqe, është gati e pamundur të ndodh mes Rusisë dhe Ukrainës.
Mes tyre, pikëpyetja është: lufta do përfundojë nga diplomacia apo nga disfata e njërës ndaj tjetrës? /tesheshi.com/
