Çmimet po rriten, por shuma e pagave mbetet pothuajse e njëjtë. Pse është kështu?
Në ekonomitë më të mëdha të botës, inflacioni “zhduk” pagat e punëtorëve. Kostoja e jetesës bëhet gjithnjë e më e lartë. Inflacioni në SHBA është 8.3 për qind, ndërsa në eurozonë 8.1 për qind.
Pagat në këto pjesë të botës janë rritur me vetëm pesë dhe tre për qind këtë vit, respektivisht. Ekonomistët thonë se ka pesë arsye të rëndësishme pse është kështu.
Ata ishin të parët që theksuan se sindikatat janë më të dobëta dhe kanë dobësuar marrëveshjet kolektive me punëdhënësit. Në Shtetet e Bashkuara, 27 për qind e punëtorëve ishin pjesë e sindikatave në vitin 1979 dhe tani vetëm 11.6 për qind janë pjesë e sindikatave. Si rezultat, nuk kanë fuqi të negociojnë rritjen e pagës minimale.
Një arsye tjetër është ajo që quhet papunësi e fshehur. Shifrat zyrtare tregojnë se ka një shkallë të ulët papunësie në Shtetet e Bashkuara dhe Mbretërinë e Bashkuar, e cila, në teori, do t’i detyronte kompanitë të rrisin pagat. Megjithatë, ekspertët besojnë se numri aktual i të papunëve është shumë më i lartë.
Arsyeja e tretë është se në kohë krize, kompanitë po vendosin ngadalë të rrisin pagat – kriza nënkupton një të ardhme të pasigurt.
Arsyeja e katërt është se bota është ende duke u rikuperuar nga recesioni që filloi në vitin 2008. Pagat janë rritur në shumën që ishte para fillimit të recesionit.
Arsyeja e pestë pse pagat rriten pak ose aspak në inflacion është se pagat dhe inflacioni nuk janë të lidhura ashtu siç shumë mendojnë se janë të lidhura.
Inflacioni ndjek çmimet e mallrave dhe shërbimeve, ndërsa shuma e pagave reagon ndaj ndryshimeve në tregun e punës./Telegrafi/
