Qeverisë së Kosovës po i kërkohet të fillojë dialogun e brendshëm me komunitetin serb në vend. Përveç si zotim i kahershëm i kryeministrit Albin Kurti, kjo vlerësohet se do të lehtësonte integrimin e tyre dhe se do të krijonte përshtypjen se çka do të përmbante marrëveshja finale për normalizimin e marrëdhënieve.
Megjithatë, në tryezën e organizuar të mërkurën nga Instituti Demokratik i Kosovës (KDI), u tha se marrëveshja finale në kuadër të dialogut Kosovë-Serbi është ende larg e arritshme.
Hulumtuesja në KDI-së, Violeta Haxholli, tha se në dy vitet e fundit s’ka pasur asnjë progres në dialog, megjithëse ka pasur takime të shpeshta.
“Është e rëndësishme që institucionet e Kosovës të fillojnë një dialog të brendshëm me qytetarët e komunitetit serb. Kjo do të ndikonte që institucionet të merrnin kërkesa direkt nga tereni nga ky komunitet dhe të shohin cilat janë kërkesat apo këndvështrimet e tyre, qoftë mbi atë çka ka ndodhur në dialog, marrëveshjet që janë arritur, zbatimin e tyre dhe kërkesat e reja që mund të adresonin për integrimin e tyre… Në dy vitet e fundit dialogu Kosovë-Serbi ka pasur progresin më të ngadalshëm që nga fillimi i tij. Edhe pse ka pasur takime mes palëve, s’ka pasur dakordime ose marrëveshje që nga viti 2020, ku u arritën zotimet e Uashingtonit. Nga ajo kohë, dialogu ka pasur progres shumë të ngadalshëm dhe nuk ka pasur ndonjë marrëveshje të re, apo dakordim të ri mes dy palëve. Kjo pavarësisht faktit se mbesin shumë çështje të pazgjidhura që prekin direkt edhe jetën e qytetarëve”, tha ajo.
Kërkesë të ngjashme për dialogun e brendshëm me serbët e Kosovës shfaqi edhe publicisti, Dukagjin Gorani.
Ai vuri në pah edhe tabutë lidhur me zgjidhjet e mundshme, përfshirë Asociacionin e komunave me shumicë serbe dhe shkëmbimin territorial.
“Nëse kjo është një zotim real dhe një zotim serioz, kjo është një pikënisje që përmes dialogut të brendshëm së paku të arrihet një përshtypje se çka ish dashur të përmbajë pakoja e zgjidhjes gjithëpërfshirëse. Ky dialog me komunitetin serb nuk ndodhi kurrë, së paku jo deri sot…
Diskutimi për procesin e dialogut në parim nënkuptohet si ide e keqe për me fol në publik. Sot pa një zë të madh askush nuk del me fol në publik për këtë temë. Pasi reagimet e opinionit publik për këtë temë janë tabu.
Tabu është edhe diskutimi për përmbajtjen e Asociacionit të komunave me shumicë serbe. Tabu është edhe çfarëdo zgjidhje tjetër alternative nëse asociacioni nuk është i pranueshëm, tabu kanë qenë temat e shkëmbimeve territoriale”, theksoi Gorani.
Nga ana tjetër Visar Ymeri u shpreh kritik ndaj Qeverisë së Kosovës për qasjen në dialog.
“Nuk e sheh nga perspektiva e së ardhmes, por nga perspektiva së tashmes që kryesisht është elektorale dhe perspektiva e së kaluarës e cila është një dozë e theksuar e ngrohjes së mendjeve dhe zemrave të njerëzve, e cila po ashtu ka qëllime elektorale. Kështu kurthohemi drejt një pamundësie absolute të realizimit të sovranitetit që flasim ne”, shtoi ai. /KP
