Nga Farah ELAHI*
Njëzet vjet më parë, një raport për Islamofobinë përshkruante sesi stereotipet dëmtojnë muslimanët në Britani. Sot, kërkime të reja sugjerojnë se gjërat janë bërë edhe më keq.
Kur unë isha 13 vjeç, shkollës sime të besimit musliman, iu këshillua nga policia të mbyllej për tre ditë pas 11 shtatorit, për shkak se ata kishin frikë se nxënësit mund të ishin në rrezik e madje, edhe ndërtesa e shkollës mund të sulmohej. Rritja e shpejtë e krimeve të urrejtjes dhe sulmeve, veçanërisht mbi vajzat dhe gratë muslimane tregon se ky ka qenë një rrezik shumë real. Por si fëmijë, ishte e vështirë të kuptoje përse njerëzit do të shoqërizonin një grup nxënësish shkolle me këto ngjarje globale të largëta.
Duke u rritur, unë isha e turpshme deri në dhimbje dhe e dëshiruar të më shihnin si të mirë. Por, të gjithë vitet e mia të të qënit fëmijë “i mirë” dukeshin në kundërshtim me mesazhet prevaluese që muslimanët ishin devijim dhe të dyshimtë; dhe se grave muslimane në veçanti u mungonte funksioni. Sa të ndryshme e shihja unë veten me atë sesi më “shihnin” të tjerët. 16 vjetët e fundit kanë përfshirë shumë pyetje dhe reflektime, si për termin e të qënit “e mirë”, por edhe për disa mite raciste për muslimanët.
Vështirësia kryesore është se Islamofobia kuptohet shumë keq. Në vend të fokusohemi tek dëmi që përjetojnë muslimanët britanikë, Islamofobia zakonisht hidhet poshtë duke argumentuar se nuk mund të jesh racist ndaj një seti rregullash. Dukshëm ka hapësirë për të kritikuar besimet, dhe në të vërtetë pjesa më e madhe e këtij debati ndodh brenda dhe midis komuniteteve muslimane. Por, kjo është tërësisht e dallueshme nga karakterizimi i muslimanëve që u mohojnë njerëzve nga mundësia për të vetëpërcaktuar identitetin e tyre. Kjo bie në kontradiktë me vetë premisën e të drejtës së lirisë nga diskriminimi – që njerëzit duhet të gjykohen bazuar mbi cilësitë e tyre individuale sesa bazuar në kategorinë të cilën ata perceptojnë se i përkasin.
Të gjithë muslimanët mund të sjellin shembuj kur Islamofobia ka ndikuar mbi ta ose mbi dikë që ata njohin.
Një tjetër vështirësi është se i ashtuquajturi “komunitet musliman” është pozicionuar si homogjen, jashtë dhe kundër britanikllëkut. 20 vjet pasi “Runnymede Trust” publikoi kërkime inovatore mbi Islamofobinë në Britani, një raport i ri kërkon të çojë edhe më tej debatin duke e identifikuar qartësisht atë, jo si një çështje abstrakte kulturore, por për atë që është: racizëm anti-musliman. Ne u japim vëmendje mohimit të dinjitetit, të drejtave dhe lirive në një spektër të gjerë të institucioneve ekonomike, politike, sociale dhe kulturore. Raporti shqyrton dhe harton ndikimin e islamofobisë tek individët dhe komunitetet për një spektër të gjerë çështjesh, përfshirë punësimin, shëndetin, strategjitë parandaluese, krimet e urrejtjes dhe integrimin. Raporti e rivendos fokusin mbi njerëz të veçantë dhe cakton 10 rekomandime specifike për atë që duhet bërë nga qeveria, medias, shoqëria civile, autoritetet lokale dhe, në të vërtetë, edhe nga të gjithë njerëzit – për të përballur islamofobinë.
Por na duhet të theksojmë faktin se ky është një debat për njerëzit.
Demonizimi i kohshëm i komuniteteve muslimane nxin përvojat e përditshme të individëve. E manifeston veten kur ata aplikojnë për një vend pune dhe CV e tyre nuk merret në konsideratë për shkak të paragjykimit se ata nuk do të “përputhen”, kur ata vizitojnë doktorin dhe ky kujdestar i shëndetit paragjykon stilin e tyre të jetesës dhe familjen e tyre “konservatore”, kur askush nuk ulet krah tyre në metro apo kur ata sulmohen me fjalë apo fizikisht se duken se muslimanë. Është atje kur një studente muslimane shqetësohet pasi mund të perceptohet si një terroriste nëse ajo e vendos keq ndonjë frazë në diskutimet për politikat e Lindjes së Mesme.
Islamofobia po kufizon muslimanët britanikë në vendet e tyre të punës, pohon studimi.
Një incident që vijon të më trazojë i përket ish-nxënëses, e cila në atë kohë nuk ishte ende 12 vjeç. Në rrugën e saj për në shkollë një burrë e goditi me pëllëmbë në faqë duke i ulëritur fjalë të rënda islamofobike. Një autobus plot me të rritur thjesht e panë këtë gjë. Është e vështirë për një 11-vjeçare të procesojë përse i ndodhi kjo gjë. Por të kuptosh që Islamofobia është një formë e racizmit mund ta pajisë atë në përballjen me paragjykimin dhe diskriminimin.
Ne nuk duhet ta atribuojmë përgjegjësi kolektive për krimet mbi bazën ku përket si grup identitar. Por ne gjithashtu, duket të ndalojmë së përpjekuri për të provuar vlerën e individëve muslimanë duke treguar sesa shpejt ata vrapojnë, apo sesa mirë ata pjekin apo sesa shumë japin për bamirësi. Muslimanët britanikë nuk janë përjashtime në ves apo virtut. Ne jemi thjesht njerëzorë.
*Farah Elahi është kërkuese dhe analiste politikash për “Runnymede”, një kompani sondazhesh e pavarur. Artikulli botohet në të përditshmen britanike “The Guardian”.
Përktheu: Juli Prifti
