E hanin popujt e lashtë, ndoshta do t’u vijë radha njerëzve modernë
Misri, orizi dhe gruri janë kultura që shumica e njerëzve i njohin si pjesë kyçe të zakoneve moderne të të ngrënit.
Megjithatë, dihet pak se vendin e katërt e mban kasava, një bimë që dominon dietën në zonat tropikale.
Edhe pse kasava është relativisht e panjohur në zonat me klimë të butë, ajo është një burim jetik ushqimor në tropikët. Kjo bimë u zbulua dhjetë mijë vjet më parë në skajin jugor të pyllit tropikal të Amazonës në Brazil dhe prej andej u përhap në të gjithë rajonin.
Kasava ka një pamje të pazakontë me kërcellin e saj të gjatë, të degëzuar dhe gjethet modeste. Megjithatë, pavarësisht pamjes së saj modeste, kasava është një kulturë shumë produktive dhe e larmishme, shkruan Science Alert.
Gjatë mijëvjeçarëve, popujt indigjenë zhvilluan kasavën nga një bimë e egër në një kulturë të pasur me niseshte dhe rezistente ndaj dëmtuesve. Por pavarësisht dobisë së saj, kasava është helmuese.
Arsyeja kryesore e toksicitetit qëndron në mekanizmin mbrojtës të bimës që përfshin lirimin e kimikateve toksike kur bima dëmtohet. Megjithatë, vendasit kanë zhvilluar teknika komplekse të përpunimit që reduktojnë toksicitetin e kasavës dhe e kthejnë atë në një ushqim të ngrënshëm.
Përveç përpunimit, njerëzit kanë kultivuar në mënyrë selektive varietete të ndryshme kasava me karakteristika të ndryshme, duke krijuar diversitet për t’iu përshtatur nevojave të ndryshme. Këto lloje të kasavës kanë nivele të ndryshme toksiciteti dhe metoda të ndryshme përpunimi.
Megjithëse kasava ishte thelbësore për mbijetesën e popujve indigjenë të Amazonës, rëndësia e saj shtrihet edhe sot. Rezistenca e saj ndaj thatësirës dhe dëmtuesve e bën atë një kulturë tërheqëse në kushtet e ndryshimeve klimatike. Për më tepër, mbarështuesit modernë mund të shfrytëzojnë diversitetin gjenetik të kasavës për të krijuar varietete të reja që plotësojnë nevojat e popullsisë globale.
Edhe pse kasava nuk është ende aq e njohur në Perëndim, ajo është gjithnjë e më e pranishme në treg në forma të ndryshme si tapioka, patate të skuqura kasava dhe miell pa gluten. Me receta dhe opsione të shumta për konsum, kasava po bëhet gjithnjë e më popullore jashtë zonave tropikale. /tesheshi.com/
