19.5 C
Pristina
Tuesday, April 16, 2024

Historia përsëritet: Britania përpiqet të fitojë botën muslimane ndërsa pret lidhjet me Europën

Më të lexuarat

Në qeverisjen e një vendi të polarizuar, të pasigurtë dhe të izoluar nga Europa, liderja e tij kërkon shpëtim në tokat e largëta. Pasi ka prerë lidhjet e ngushta me Europën, ajo mikpret sheikë nga Lindja e Mesme në Uestminster në ankth për të siguruar tregje të huaja dhe investime, dhe po ashtu i serviloset liderit të Turqisë, për të mbushur deficitet në shitjen e armëve. Tingëllon e dëgjuar edhe më parë? Dhe ashtu është në të vërtetë. Kjo për shkak se kur ajo udhëton në Ankara dhe Bahrein, dhe kur pret financierë nga Emiratet dhe Katari në sfidë të Brukselit, kryeministrja britanike, Theresa May, po ndjek një rrugë të hapur më parë nga mbretëresha Elizabet e Parë, kur vendi u largua nga paraardhësi shpirtëror i Bashkimit Europian, Kisha Katolike, rreth 450 vjet më parë.

Në atë kohë, pasojat e Brexit dukeshin akoma edhe më sfiduese sesa duken tani. Në vitin 1570, papa Pius V shkishëroi “mbretëreshën e pretenduar të Anglisë dhe shërbyesen e krimit” dhe u bëri thirrje shtetasve të saj të rebeloheshin. Pasi iu refuzuan propozimet e tij për martesë, mbreti i Spanjës, Filipi II, i tërbuar dhe me zotërime të gjera në tokat e Hapsburgëve, i ndaloi Britanisë aksesin në tregjet europiane të leshit dhe ndërtoi një ushtri për ta pushtuar. Skocezët, njësoj si sot, morën anën e kontinentit.

Privuar nga aleatët europianë, shefja e kishës së sapoformuar të Anglisë iu drejtua fuqive muslimane përtej gripit të Europës. Ajo u përpoq të fitonte sulltanët e Marokut, shahët e Persisë dhe mbi të gjitha kalifin Osman, i cili nga selia e tij në Konstandinopojë dukej më i aftë se të gjithë të konkurronte me pushtetin e kishës Katolike. Për të zëvendësuar tregtinë e leshit, ajo ndërmorri tregtinë e armëve të Britanisë. Oborri mbretëror jo vetëm që ç’montoi manastiret katolike, por po ashtu shkriu plumbin nga çatitë e tyre dhe e ktheu atë në plumba për t’ua shitur maurëve apo turqve.

Fushata e tërbuar papale kundër të krishterëve që u shisnin armë muslimanëve krijoi mundësi të reja. Nxjerrë jashtë nga tregu i përbashkët i Europës, Elizabet nisi me qindra të dërguar me dhurata për të negociuar marrëveshje të tregtisë së lirë me Sulejmanin e Madhërishëm dhe për të fituar akses në rrugën e Mëndafshit në Halep.

Ajo që nisi si një sipërmarrje nacionaliste (pati trazira kundër emigrantëve në Londër në fillim të shekullit të 16-të) korri habitshëm rezultate multi-kulturore. Denoncuar nga Kisha katolike si mashtruese e rëndomtë heretike, kryetarja e një kishe pastruar nga imazhet e forta dhe kalifi u bashkuan kundër Romës idhujtare. Në një shkëmbim letrash, kalifi Osman, Murad III, vlerësonte protestanizmin si “besimi më i shëndoshë”. Komandanti i besimtarëve të Marokut e deklaroi mposhtjen e armatës spanjolle në vitin 1588 si shenjë të ndërhyrjes hyjnore, dhe nisi një të dërguar në Londër për të kërkuar ndihmën e Elizabetës për rimarrjen e al-Andalus, humbur nga një shekull më herët.

Fjalët osmane për lukse të tilla si sheqer, e kuqe apo bluja turkuaz hynë në leksikun anglez. Në mënyrë ironike, politika e lindur nga ofendimi prej të huajve, shërbeu vetëm për të rritur ndikimin e tyre.

Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/

- Advertisement -spot_img

Më tepër

Të fundit